با تلاش متخصصين دانشگاه علوم پزشکي ايران سامانه تداخلات دارو بومي شد/تجويزهاي پزشکان بايد اصلاح شود
با تلاش متخصصين دانشگاه علوم پزشکي ايران سامانه تداخلات دارو بومي شد/تجويزهاي پزشکان بايد اصلاح شود
262054.mp3
با تلاش متخصصين دانشگاه علوم پزشکي ايران سامانه تداخلات دارو بومي شد/تجويزهاي پزشکان بايد اصلاح شود
با تلاش متخصصين دانشگاه علوم پزشکي ايران
سامانه تداخلات دارو بومي شد/تجويزهاي پزشکان بايد اصلاح شود
سامانه تداخلات دارو بومي شد/تجويزهاي پزشکان بايد اصلاح شود
متخصصين دانشگاه علوم پزشکي ايران، سامانه تداخلات دارويي را طراحي و بومي سازي کردند، اين سامانه پارامترهاي مهمي که نقش اساسي در پيشگيري از تداخلات دارويي دارد، را در اختيار پزشک قرار مي دهد.
به گزارش روابط عمومي دانشگاه علوم پزشکي ايران، دکتر محمد مهدي ثقفي؛ عضو هيئت علمي دانشگاه علوم پزشکي ايران و درس آموخته رشته Biomedical Pharmacy در گفت وگو با خبرنگار روابط عمومي دانشگاه گفت: به علت وجود داروهاي گوناگون در حوزه سلامت با بيش از يک هزار نوع دارو ثبت شده در بيمارستانها روبرو هستيم.
وي ادامه داد: طبق آمار، در کشورهاي مختلف به طور تقريبي ?? درصد از بيماراني که به مراکز درماني مراجعه يا فوت مي شوند به خاطر تداخلات دارويي است، اين تداخلات نه تنها در ايران؛ بلکه يکي از مشکلات نظام سلامت در تمام کشور هاي دنيا به شمار مي رود.
ثقفي تصريح کرد: به همين دليل در کشور ما با توجه به نظام مندي موجود، تداخلات دارويي، امري اجتناب ناپذير به نظر مي رسد.
به گزارش روابط عمومي دانشگاه علوم پزشکي ايران، دکتر محمد مهدي ثقفي؛ عضو هيئت علمي دانشگاه علوم پزشکي ايران و درس آموخته رشته Biomedical Pharmacy در گفت وگو با خبرنگار روابط عمومي دانشگاه گفت: به علت وجود داروهاي گوناگون در حوزه سلامت با بيش از يک هزار نوع دارو ثبت شده در بيمارستانها روبرو هستيم.
وي ادامه داد: طبق آمار، در کشورهاي مختلف به طور تقريبي ?? درصد از بيماراني که به مراکز درماني مراجعه يا فوت مي شوند به خاطر تداخلات دارويي است، اين تداخلات نه تنها در ايران؛ بلکه يکي از مشکلات نظام سلامت در تمام کشور هاي دنيا به شمار مي رود.
ثقفي تصريح کرد: به همين دليل در کشور ما با توجه به نظام مندي موجود، تداخلات دارويي، امري اجتناب ناپذير به نظر مي رسد.
ايرادهاي دارويي و درماني در بيمارستانها
وي درباره تداخلات دارويي گفت: اطلاعات دارويي پزشک يا متخصص، صرفاً به حيطه داروهاي حوزه تخصص او محدود مي شود و از طرفي، اين يکي از ايرادهاي اساسي روند درمان در بيمارستانها است، به اين صورت که مثلاً وقتي يک پزشک متخصص قلب، بيمار را ويزيت مي کند، با مشاهده عفونت در بدن بيمار از تخصص و تجربه پزشک عفوني هم استفاده مي کند يا در صورت نياز بيمار به متخصصين ديگر هم مراجعه مي شود.
وي ادامه داد: بنابراين هر کدام براساس تخصص خود و نياز بيمار دارويي تجويز مي کنند. اين تجويزهاي دارويي بدون توجه و گاهي با دقت کم به توصيه هاي پزشک قبلي و داروهايي که تجويز کرده است، صورت مي پذيرد.
ثقفي افزود: با سيستم موجود کشور، ويزيت زنجيروار بيمار از سوي پزشکان و متخصصان مختلف، بي شک پديده تداخلات دارويي به شکل هاي گوناگون رخ مي دهد و حتي مي تواند عوارض جبران ناپذير و غير قابل پيش بيني را براي بيمار به همراه داشته باشد.
وي در همين رابطه تأکيد کرد: با وجود همه اين عوامل و با روندي که ما در پيش گرفتيم به طور ميانگين در بسياري از موارد در حدود ?? الي ?? دارو براي يک بيمار تجويز مي شود.
وي ادامه داد: بنابراين هر کدام براساس تخصص خود و نياز بيمار دارويي تجويز مي کنند. اين تجويزهاي دارويي بدون توجه و گاهي با دقت کم به توصيه هاي پزشک قبلي و داروهايي که تجويز کرده است، صورت مي پذيرد.
ثقفي افزود: با سيستم موجود کشور، ويزيت زنجيروار بيمار از سوي پزشکان و متخصصان مختلف، بي شک پديده تداخلات دارويي به شکل هاي گوناگون رخ مي دهد و حتي مي تواند عوارض جبران ناپذير و غير قابل پيش بيني را براي بيمار به همراه داشته باشد.
وي در همين رابطه تأکيد کرد: با وجود همه اين عوامل و با روندي که ما در پيش گرفتيم به طور ميانگين در بسياري از موارد در حدود ?? الي ?? دارو براي يک بيمار تجويز مي شود.
چگونه بيمار گرفتار تداخلات دارويي مي شود؟
ثقفي افزود: طبق مطالعات معتبر علمي در دنيا، به طور کلي وقتي تداخلات دارويي در حد يک دارو باشد شايد مهم به نظر نيايد؛ ولي وقتي اين رقم به ميزان ? عدد برسد احتمال حداقل ??درصد عوارض ناخواسته به همراه دارد، و يا سه و يا بيشتر از ?عدد برسد، حدود ???درصد بيمار دچار عوارض ناخواسته دارويي مي شود که البته با توجه به شرايط بيماريهاي زمينه اي و چگونگي متابوليت داروها و سن بيمار، اين درصدها بيشتر و يا کمتر مي شود.
عضو هيئت علمي دانشگاه علوم پزشکي ايران درباره رفع مشکل تداخلات دارويي در اکثر کشورهاي اروپا گفت: در اين کشورها از دو روش استفاده مي کنند، نخست اينکه قبل از ويزيت بيمار، تيم کاملي از داروسازان و متخصصان ديگر يا تيم پزشکي يک جا پرونده بيمار را بررسي و ارزيابي مي کنند و بعد از آن دستورات پزشکي صادر مي شود تا چه نوع مداخله درماني انجام شود.
ثقفي ادامه داد: در روش دوم در اين کشورها سامانه هايي ايجاد شده است، که اين سامانه ها از نظر فني تداخلات ارزيابي مي کنند که به دليل تعارض منافع شرکت هاي دارويي، درجه اعتبار هر کدام به طور خاص معلوم نيست.
ثقفي که از اعضاي پيشين سامانه ارزياب اطلاعات دارويي اتحاديه اروپا بوده در همين زمينه گفت: اتحاديه اروپا سامانه اي را طراحي کرده است که تداخلات دارويي را در پارامترهاي چندگانه مانند حداکثر دز سمي يک دارو، دوران حاملگي و شيردهي، تداخل دارويي و عوارض ناخواسته که مي تواند نقش اساسي در تداخلات دارويي داشته باشد ارزيابي کرده و اين چهار پارامتر اساسي را در کمتر از يک دقيقه در اختيار پزشک قرار مي دهد.
وي گفت: بعد از بازگشت به ايران با همکاري متخصصين ديگر، سامانه مورد استفاده شده در اتحاديه اروپا را در زمينه تداخلات دارويي طراحي و بومي سازي کرديم که بعد از تکميل، اين سامانه را به مسئولين مربوطه پيشنهاد داده ايم ولي تاکنون هيچ رغبتي از سوي آنها ديده نشده است؛ امّا شرکت هاي خصوصي که در زمينه پزشک مصنوعي فعاليت مي کنند، خواهان دريافت اطلاعات اين پروژه هستند ولي ما مي خواهيم اين طرح به صورت عمومي مورد استفاده قرار بگيرد.
ثقفي افزود: با همکاراني که به صورت شخصي کار مي کردند، اين سامانه را طراحي و به همان شکلي که در اروپا بود، اجرا و بومي سازي کرده ايم و از طرف ديگر اطلاعات مورد نياز اين سامانه را با توجه به موقعيت منطقه اي ايران بارگذاري شده است.
وي در همين رابطه تأکيد کرد که در حال حاضر درخواست ما از مسئولان اين است که فضاي مناسبي وجود داشته باشد تا به طور متمرکز از اين سامانه استفاده شود و عيب يا ايراد احتمالي آن رفع شود تا به يک سامانه کامل علمي و جامع تبديل شود.
ثقفي گفت: موضوع حائز اهميت ديگر اين طرح، توجه به موقعيت جغرافيايي ما در منطقه است يعني مي توانيم اين سامانه را به نوعي طراحي کنيم که براي کشور هاي همجوار نيز يک مرجع و منبع اطلاعاتي باشد و اين تاکيد بيشتر به اين علت است که سامانه هاي موجود، دچار تعارض منافع هستند و به طور قطعي هميشه نمي توانند يک منبع معتبر به شمار آيند.
عضو علمي پيشين سامانه تداخل دارويي اتحاديه اروپا تأکيد کرد که بنا به دلايل علمي و مبحث فارماکو ژنتيک، يک دارو در يک کشور، يا در يک فرهنگ و حتي يک نژاد مي تواند تداخلاتي داشته باشد و در کشور ما آن تداخلات مي تواند به شکلي ديگر ظهور پيدا کند.
ثقفي ادامه داد: با توجه به همين شرايط کلي ما اين ظرفيت را در کشور داريم تا به لطف خدا و در صورت حمايت مسئولين بتوان به طور منسجم و متمرکز در دانشگاه علوم پزشکي ايران، اين سامانه مرجع بسيار قوي با اعتبار علمي در کشور و منطقه شود.
عضو هيئت علمي دانشگاه علوم پزشکي ايران با بيان اينکه تداخلات دارويي فقط به صورت دارو با داروي ديگر نيست، تصريح کرد: تداخلات دارو با غذا، با گياهان دارويي و با مکمل ها نيز وجود دارد و اين تداخلات چهارگانه غير قابل انکار است.
عضو هيئت علمي دانشگاه علوم پزشکي ايران درباره رفع مشکل تداخلات دارويي در اکثر کشورهاي اروپا گفت: در اين کشورها از دو روش استفاده مي کنند، نخست اينکه قبل از ويزيت بيمار، تيم کاملي از داروسازان و متخصصان ديگر يا تيم پزشکي يک جا پرونده بيمار را بررسي و ارزيابي مي کنند و بعد از آن دستورات پزشکي صادر مي شود تا چه نوع مداخله درماني انجام شود.
ثقفي ادامه داد: در روش دوم در اين کشورها سامانه هايي ايجاد شده است، که اين سامانه ها از نظر فني تداخلات ارزيابي مي کنند که به دليل تعارض منافع شرکت هاي دارويي، درجه اعتبار هر کدام به طور خاص معلوم نيست.
ثقفي که از اعضاي پيشين سامانه ارزياب اطلاعات دارويي اتحاديه اروپا بوده در همين زمينه گفت: اتحاديه اروپا سامانه اي را طراحي کرده است که تداخلات دارويي را در پارامترهاي چندگانه مانند حداکثر دز سمي يک دارو، دوران حاملگي و شيردهي، تداخل دارويي و عوارض ناخواسته که مي تواند نقش اساسي در تداخلات دارويي داشته باشد ارزيابي کرده و اين چهار پارامتر اساسي را در کمتر از يک دقيقه در اختيار پزشک قرار مي دهد.
وي گفت: بعد از بازگشت به ايران با همکاري متخصصين ديگر، سامانه مورد استفاده شده در اتحاديه اروپا را در زمينه تداخلات دارويي طراحي و بومي سازي کرديم که بعد از تکميل، اين سامانه را به مسئولين مربوطه پيشنهاد داده ايم ولي تاکنون هيچ رغبتي از سوي آنها ديده نشده است؛ امّا شرکت هاي خصوصي که در زمينه پزشک مصنوعي فعاليت مي کنند، خواهان دريافت اطلاعات اين پروژه هستند ولي ما مي خواهيم اين طرح به صورت عمومي مورد استفاده قرار بگيرد.
ثقفي افزود: با همکاراني که به صورت شخصي کار مي کردند، اين سامانه را طراحي و به همان شکلي که در اروپا بود، اجرا و بومي سازي کرده ايم و از طرف ديگر اطلاعات مورد نياز اين سامانه را با توجه به موقعيت منطقه اي ايران بارگذاري شده است.
وي در همين رابطه تأکيد کرد که در حال حاضر درخواست ما از مسئولان اين است که فضاي مناسبي وجود داشته باشد تا به طور متمرکز از اين سامانه استفاده شود و عيب يا ايراد احتمالي آن رفع شود تا به يک سامانه کامل علمي و جامع تبديل شود.
ثقفي گفت: موضوع حائز اهميت ديگر اين طرح، توجه به موقعيت جغرافيايي ما در منطقه است يعني مي توانيم اين سامانه را به نوعي طراحي کنيم که براي کشور هاي همجوار نيز يک مرجع و منبع اطلاعاتي باشد و اين تاکيد بيشتر به اين علت است که سامانه هاي موجود، دچار تعارض منافع هستند و به طور قطعي هميشه نمي توانند يک منبع معتبر به شمار آيند.
عضو علمي پيشين سامانه تداخل دارويي اتحاديه اروپا تأکيد کرد که بنا به دلايل علمي و مبحث فارماکو ژنتيک، يک دارو در يک کشور، يا در يک فرهنگ و حتي يک نژاد مي تواند تداخلاتي داشته باشد و در کشور ما آن تداخلات مي تواند به شکلي ديگر ظهور پيدا کند.
ثقفي ادامه داد: با توجه به همين شرايط کلي ما اين ظرفيت را در کشور داريم تا به لطف خدا و در صورت حمايت مسئولين بتوان به طور منسجم و متمرکز در دانشگاه علوم پزشکي ايران، اين سامانه مرجع بسيار قوي با اعتبار علمي در کشور و منطقه شود.
عضو هيئت علمي دانشگاه علوم پزشکي ايران با بيان اينکه تداخلات دارويي فقط به صورت دارو با داروي ديگر نيست، تصريح کرد: تداخلات دارو با غذا، با گياهان دارويي و با مکمل ها نيز وجود دارد و اين تداخلات چهارگانه غير قابل انکار است.
نقش داروخانه ها در افزايش اطلاعات دارويي مردم
وي درباره نقش مردم در جلوگيري از تداخلات دارويي يادآور شد: علاوه بر اينکه مردم ما نبايد به فضاي مجازي در زمينه داروها اعتماد کنند، تأکيد کرد داروخانه ها بايد اطلاعات دارويي را به طور مداوم و دقيق به اطلاع مردم برسانند و در خصوص داروهايي گياهي، نهادهاي مربوطه بايد آنها را تقسيم بندي کرده و نقش حمايتي خود را در استفاده از دارو و مکمل ها براي مردم به خوبي ايفا کنند.
پايان مطلب//
ابراهيم همتي
پايان مطلب//
ابراهيم همتي
: