درگفتگو با دکتر امر ضيائي، فوق تخصص غدد و متابوليسم
درگيري بيشتر خانمها نسبت به آقايان دراختلالات تيروئيدي
درگيري بيشتر خانمها نسبت به آقايان دراختلالات تيروئيدي
262272.mp3
درگيري بيشتر خانمها نسبت به آقايان دراختلالات تيروئيدي
توصيه مهم متخصص غدد : از قطع ناگهاني دارو در هر دو بيماري کم کاري و پرکاري تيروئيد، بايد جدا خودداري شود.
دکتر امير ضيايي ،فوق تخصص غدد و متابوليسم درگفتگو با واحد روابط عمومي دانشکده پزشکي به شرح تيروئيد و عوامل موثر در ايجاد آن و همچنين راه هاي درمان اين بيماري پرداخت .
غده تيروئيد چيست؟
در تمام افراد سالم غده تيروئيد يک غده به شکل بال پروانه در قسمت جلوي گردن مي باشد که مسئوليت ترشح موادي به نام هورمون هاي تيروئيد به داخل خون را برعهده دارد که اين هورمون ها در عملکرد طبيعي سلولهاي بدن و سوخت وساز طبيعي بدن نقش مهمي دارند.
چه اختلالي ممکن است در تيروئيد رخ دهد؟
اين غده مانند ساير غدد بدن ممکن است دستخوش کم کاري يا پرکاري شده و منجر به علائم مربوط به اين اختلالات شود. از طرفي در صورتي که قسمتي از تيروئيد رشد بيش از حد معمول داشته باشد باعث برجستگي هايي به نام گره تيروئيد مي شود که معمولا با عملکرد طبيعي تيروئيد همراهي دارد و در بعضي مواقع با کم کاري يا پرکاري تيروئيد مي تواند همراه باشد.
اين گره ها شيوع بالايي دارند و با افزايش سن شيوع آنها افزايش مي يابد و البته در خانمها بيشتر شايع مي باشد. اين گره ها مي تواند منفرد باشند يا به طور متعدد ايجاد شوند. گاهي نيز داخل اين گره ها حفره اي از مايع مي تواند باشد که به آن کيست مي گويند. اکثر موارد اين گره ها خوش خيم بوده و مشکلي ايجاد نمي کنند ولي گاهي اوقات در بررسي هاي انجام شده با سونوگرافي و در مراحل بعدي با نمونه برداري با سوزن به طور سرپايي شواهد وجود سلولهاي بدخيم و سرطاني در داخل آن نشان داده مي شود که مستلزم خارج کردن کل غده تيروئيد مي باشد.
چه عواملي موجب اختلال تيروئيد مي شوند؟
عوامل مختلفي در ايجاد اختلالات تيروئيدي مي توانند موثر باشند که شايعترين عوامل وجود خودايمني عليه تيروئيد مي باشد که بر اثر ايجاد آنتي بادي عليه سلولهاي خودي تيروئيد مي باشد. که در اين حالت سلولهاي تيروئيد توسط بدن به اشتباه به عنوان بيگانه شناخته شده و از بين مي روند و تخريب مي شوند. در نتيجه اين اتفاق غده تيروئيد مي تواند کم کار يا پرکار شود.
ساير عوامل موثر شامل کمبود يد در تغذيه، بعضي داروها (مانند ليتيم، آميودارون)، بعضي مواد غذايي (مانند دارچين، قهوه، فلفل، روغن ماهي، کشت سبزيجات آلوده به آفت کش ها، ظروف نگهداري کننده غذا)، سيگار مي باشند.
علائم اختلالات تيروئيد
کم کاري تيروئيد: خستگي، احساس سرماي بيش از حد، يبوست، افزايش وزن، کاهش تمرکز، افسردگي، خشکي پوست و مو، تورم اطراف پلک ها
پرکاري تيروئيد: کاهش وزن، عدم تحمل گرما، اضطراب، طپش قلب، اسهال، تعريق بيش از حد، بيرون زدگي چشمها، قرمزي و درد چشمها
گره تيروئيد: گاهي در صورت متعدد و بزرگ بودن منجر به علائم تنگي نفس، خشونت صدا
اختلالات تيروئيد چگونه تشخيص داده مي شوند؟
زماني که به اختلالات تيروئيد شک داريم با مشورت با فوق تخصص غدد درون ريز و متابوليسم مي توان علت را جستجو کرد. تشخيص بيماري هاي تيروئيد نيازمند اخذ شرح حال، معاينه غده تيروئيد و گردن، آزمايشات هورمونهاي تيروئيد، سونوگرافي گردن و تيروئيد در مواقع لازم مي باشد. گاهي آزمايشات و تصويربرداري هاي بيشتر مانند اسکن هسته اي تيروئيد براي بدست آمدن تشخيص قطعي لازم است.
آيا سن و جنسيت و سبک زندگي در اختلالات تيروئيد موثرند؟
اغلب اختلالات تيروئيد به دليل همراهي با مسائل خودايمني در خانمها ديده مي شود و با افزايش سن بعضي اختلالات مانند گره هاي تيروئيد افزايش مي يابند و از طرفي بيماري هاي خودايمني در افراد جوانتر مشاهده مي شوند. سبک زندگي به سمت استفاده از غذاهاي آماده و يا نيمه آماده مي تواند روي اختلالات تيروئيد اثر سوئي داشته باشد.
آيا اختلالات تيروئيد قابل درمان مي باشند؟
کم کاري تيروئيد با تجويز هورمون تيروئيد در قالب قرص تحت نظر پزشک قابل کنترل است. در مورد پرکاري تيروئيد بسته به عامل ايجاد آن و سن بيمار و ساير مشخصات فرد و بيماري، درمان هاي دارويي، جراحي يا تجويز خوراکي يد، راديواکتيو در يک يا چند جلسه انتخاب مي شوند.
در رابطه با گره هاي تيروئيد اغلب نياز به درمان ندارند مگر شواهد بدخيمي ديده شود يا رشد بيش از حد آن باعث عوارضي مانند اثرات فشاري روي بقيه اعضاي داخل گردن مانند راه هوايي و احساس خفگي يا روي مري و احساس گير کردن غذا شود. از طرفي اگر فرد از نظر ظاهري و زيبايي تمايل داشته باشد مي توان اقدام به جراحي کرد.
توصيه شما به افرادي که داراي اختلالات تيروئيد هستند.
بيماري کم کاري تيروئيد بيماري مزمني هست که نيازمند مصرف دارو در طولاني مدت مي باشد و لذا مصرف منظم و دقيق دارو با رعايت ناشتايي لازم قبل مصرف آن ضروري مي باشد. در رابطه با چه پرکاري و چه کم کاري تيروئيد لازم است به تواتر معين شده توسط پزشک آزمايشات انجام شود و پي گيري هاي لازم صورت گيرد. لذا از قطع ناگهاني دارو در هر دو بيماري بايد جدا خودداري شود.
در تمام افراد سالم غده تيروئيد يک غده به شکل بال پروانه در قسمت جلوي گردن مي باشد که مسئوليت ترشح موادي به نام هورمون هاي تيروئيد به داخل خون را برعهده دارد که اين هورمون ها در عملکرد طبيعي سلولهاي بدن و سوخت وساز طبيعي بدن نقش مهمي دارند.
چه اختلالي ممکن است در تيروئيد رخ دهد؟
اين غده مانند ساير غدد بدن ممکن است دستخوش کم کاري يا پرکاري شده و منجر به علائم مربوط به اين اختلالات شود. از طرفي در صورتي که قسمتي از تيروئيد رشد بيش از حد معمول داشته باشد باعث برجستگي هايي به نام گره تيروئيد مي شود که معمولا با عملکرد طبيعي تيروئيد همراهي دارد و در بعضي مواقع با کم کاري يا پرکاري تيروئيد مي تواند همراه باشد.
اين گره ها شيوع بالايي دارند و با افزايش سن شيوع آنها افزايش مي يابد و البته در خانمها بيشتر شايع مي باشد. اين گره ها مي تواند منفرد باشند يا به طور متعدد ايجاد شوند. گاهي نيز داخل اين گره ها حفره اي از مايع مي تواند باشد که به آن کيست مي گويند. اکثر موارد اين گره ها خوش خيم بوده و مشکلي ايجاد نمي کنند ولي گاهي اوقات در بررسي هاي انجام شده با سونوگرافي و در مراحل بعدي با نمونه برداري با سوزن به طور سرپايي شواهد وجود سلولهاي بدخيم و سرطاني در داخل آن نشان داده مي شود که مستلزم خارج کردن کل غده تيروئيد مي باشد.
چه عواملي موجب اختلال تيروئيد مي شوند؟
عوامل مختلفي در ايجاد اختلالات تيروئيدي مي توانند موثر باشند که شايعترين عوامل وجود خودايمني عليه تيروئيد مي باشد که بر اثر ايجاد آنتي بادي عليه سلولهاي خودي تيروئيد مي باشد. که در اين حالت سلولهاي تيروئيد توسط بدن به اشتباه به عنوان بيگانه شناخته شده و از بين مي روند و تخريب مي شوند. در نتيجه اين اتفاق غده تيروئيد مي تواند کم کار يا پرکار شود.
ساير عوامل موثر شامل کمبود يد در تغذيه، بعضي داروها (مانند ليتيم، آميودارون)، بعضي مواد غذايي (مانند دارچين، قهوه، فلفل، روغن ماهي، کشت سبزيجات آلوده به آفت کش ها، ظروف نگهداري کننده غذا)، سيگار مي باشند.
علائم اختلالات تيروئيد
کم کاري تيروئيد: خستگي، احساس سرماي بيش از حد، يبوست، افزايش وزن، کاهش تمرکز، افسردگي، خشکي پوست و مو، تورم اطراف پلک ها
پرکاري تيروئيد: کاهش وزن، عدم تحمل گرما، اضطراب، طپش قلب، اسهال، تعريق بيش از حد، بيرون زدگي چشمها، قرمزي و درد چشمها
گره تيروئيد: گاهي در صورت متعدد و بزرگ بودن منجر به علائم تنگي نفس، خشونت صدا
اختلالات تيروئيد چگونه تشخيص داده مي شوند؟
زماني که به اختلالات تيروئيد شک داريم با مشورت با فوق تخصص غدد درون ريز و متابوليسم مي توان علت را جستجو کرد. تشخيص بيماري هاي تيروئيد نيازمند اخذ شرح حال، معاينه غده تيروئيد و گردن، آزمايشات هورمونهاي تيروئيد، سونوگرافي گردن و تيروئيد در مواقع لازم مي باشد. گاهي آزمايشات و تصويربرداري هاي بيشتر مانند اسکن هسته اي تيروئيد براي بدست آمدن تشخيص قطعي لازم است.
آيا سن و جنسيت و سبک زندگي در اختلالات تيروئيد موثرند؟
اغلب اختلالات تيروئيد به دليل همراهي با مسائل خودايمني در خانمها ديده مي شود و با افزايش سن بعضي اختلالات مانند گره هاي تيروئيد افزايش مي يابند و از طرفي بيماري هاي خودايمني در افراد جوانتر مشاهده مي شوند. سبک زندگي به سمت استفاده از غذاهاي آماده و يا نيمه آماده مي تواند روي اختلالات تيروئيد اثر سوئي داشته باشد.
آيا اختلالات تيروئيد قابل درمان مي باشند؟
کم کاري تيروئيد با تجويز هورمون تيروئيد در قالب قرص تحت نظر پزشک قابل کنترل است. در مورد پرکاري تيروئيد بسته به عامل ايجاد آن و سن بيمار و ساير مشخصات فرد و بيماري، درمان هاي دارويي، جراحي يا تجويز خوراکي يد، راديواکتيو در يک يا چند جلسه انتخاب مي شوند.
در رابطه با گره هاي تيروئيد اغلب نياز به درمان ندارند مگر شواهد بدخيمي ديده شود يا رشد بيش از حد آن باعث عوارضي مانند اثرات فشاري روي بقيه اعضاي داخل گردن مانند راه هوايي و احساس خفگي يا روي مري و احساس گير کردن غذا شود. از طرفي اگر فرد از نظر ظاهري و زيبايي تمايل داشته باشد مي توان اقدام به جراحي کرد.
توصيه شما به افرادي که داراي اختلالات تيروئيد هستند.
بيماري کم کاري تيروئيد بيماري مزمني هست که نيازمند مصرف دارو در طولاني مدت مي باشد و لذا مصرف منظم و دقيق دارو با رعايت ناشتايي لازم قبل مصرف آن ضروري مي باشد. در رابطه با چه پرکاري و چه کم کاري تيروئيد لازم است به تواتر معين شده توسط پزشک آزمايشات انجام شود و پي گيري هاي لازم صورت گيرد. لذا از قطع ناگهاني دارو در هر دو بيماري بايد جدا خودداري شود.
: