گروه علوم تشریح
تاریخچه گروه آناتومی در دانشکدههای پزشکی همزمان با تأسیس دانشکدههای پزشکی در ایران و جهان می باشد. در تاریخچه تأسیس دانشکدههای پزشکی اولین گروهی که تأسیس شده است گروه آناتومی میباشد. به عبارتی آناتومی اصلیترین گروه پایه و اساس پایه پزشکی در دانشکده پزشکی است. در روند توسعه علوم پزشکی بویژه علوم پایه پزشکی حوزههای مختلفی اضافه شده ولی نقش علوم تشریحی هم چنان برجسته باقی مانده است. زیرا با توسعه تکنولوژیهای نوین حیطههای آناتومی نیز توسعه یافته است. اگر آناتومی از سلول تا بدن آدمی تلقی کنیم. امروزه علاوه بر ماکروسکوبیک آناتومی میکروسکوبیک آناتومی (بافت شناسی) با پیدایش انواع میکروسکوپها و مطالعات ریزبینی جزئی از حوزههای علوم تشریحی (آناتومی) شده است. امروزه با استفاده از میکروسکوپ الکترونی علاوه بر مطالعات بافتی ساختارهای درون سلولی هم جزء حیطههای آناتومی مورد مطالعه قرار میگیرد. از طرف دیگر فرآیند نحوه رشد هر موجود زنده از جمله انسان محور دیگر حوزه آناتومی می باشد. در این قلمرو علاوه بر فرآیند شکلگیری جنین و نحوه ارگانزایی و اثر عوامل تراتوژن بر جنین، موضوع نحوه اثر ژنها بر ایجاد ارگان ها در قبل و بعداز تولد، رشد بعد از تولد هم جزء حیطههای آناتومی قرار گرفته است. در دو دهه اخیر مسئله evolution و یا همان تکامل و تکوین نیز در دپارتمانهای آناتومی تحت عنوان evolutionary anatomy مورد مطالعه جدی قرار گرفته است و از طریق این نوع مطالعات حتی نوع نگرش به برخی از بیماریها تغییر یافته و مداخلات درمانی نیز تحت تأثیر قرار گرفته است. حوزه آناتومی ماکروسکوپی نیز مورد بازنگری جدی قرار گرفته است و مباحثی تحت عنوان Functional Anatomy و Clinical Anatomy در زیر مجموعههای دپارتمان علوم تشریحی (آناتومی) گسترش یافته است و حتی کنفرانسهایی تحت عنوان Clinical Anatomy در جهان در حال برگزاری است. که هدف آن کاربرد کلینیکی آناتومی برای دانشجویان پزشکی، دستیاران، فلوشیپها، دندانپزشکان و سایر رشتههای دیگر حوزه پزشکی است. موضوع نحوه آموزشی آناتومی نیز از دیر باز حتی دورانهای قبل توسط کسانی مانند بقراط ،ابوعلی سینا ، جالینوس و ... مورد توجه جدی قرار داشته است. ابوعلی سینا کتابی دارد تحت عنوان خلاصه التشریح که در این کتاب علاوه بر قانون که موضوعات آناتومی را بررسی میکند در این کتاب نحوه آموزش آناتومی را مورد توجه قرار گرفته است. تاریخچه آناتومی مدرن در ایران با تاسیس دارالفنون در سال 1850 میلادی هم زمان است، امیر کبیر بعد از تاسیس دارالفنون چند نفر را مامور می کند که در خارج از کشور آناتومی را بیاموزند و در دارالفنون آناتومی را تدریس کنند. یکی از این اشخاص فردی بود به نام حاجی میرزا افشار حکیم باشی که پس از برگشت از فرنگ کتابی تحت عنوان علوم تشریحی به زبان عربی می نویسد. امیر کبیر علاوه براین تعدادی از مدرسین اتریشی را استخدام می کند که یکی از این مدرسین اتریشی شخصی به نام جاکوب ادوارد پولاک بود. او در دارالفنون به عنوان معلم طب مشغول به تدریس می شود و علاوه بر تدریس پزشکی، تدریس آناتومی را بر عهده می گیرد. یکبار هم تشریح جسد را در ایران انجام می دهد. همچنین کتابی به زبان فرانسوی می نویسد که فردی به نام میرزا محمد حسین افشار این کتاب را ترجمه می کند. این کتاب جز اولین کتب آناتومی بوده که به زبان فارسی در ایران چاپ شده است. ادامه تاریخچه آناتومی ایران با تاسیس دانشگاه تهران در سال 1934 ادامه می یابد. از آنجاییکه در گذشته اساسی ترین درس پایه پزشکی آناتومی بوده، در محل دانشکده های پزشکی دپارتمان آناتومی نقش بزرگی داشته است. در سال 1939 فردی به نام اورلیمف که فرانسوی بوده به ایران دعوت می شود و به عنوان رئیس دانشکده شروع به کار در زمینه تدریس اناتومی می کند. او به مدت 8 سال رئیس دانشکده پزشکی تهران بود که در این مدت شاگردانی همچون پروفسور امیر فتحی، پروفسور یحیی عدل، دکتر حکیم و دکتر امیر اعلم را تربیت می کند.
برای مشاهده سایت بر روی آدرسhttps://anatomy.iums.ac.ir/کلیک کنید.