عوارض داروي لووتيروکسين
به مناسبت هفته تيروئيد
261107.mp3
عوارض داروي لووتيروکسين
با توجه به آغاز هفته جهاني تيروئيد معاونت غذا و دارو به بررسي تداخلات دارو، غذا و مصرف در بارداري و شيردهي و عوارض داروي لووتيروکسين پرداخت.
به نقل از روابط عمومي معاونت غذا و دارو دانشگاه ايران: لووتيروکسين داروي انتخابي درمان کم کاري تيروئيد و به عبارتي هورمون جانشين تيروئيد است که تداخلات دارويي نسبتاً زياد و تعدادي تداخلات غذايي را نيز به دنبال دارد .
مصرف بيش ازحد غذاي سرشار از فيبر سبب اختلال در جذب هورمون صناعي تيروئيد ميشود. سطح هورمونهاي تيروئيدي با مصرف غذاهاي سرشار از فيبر، رژيمهاي غذايي سرشار از محصولات سويا، تخم کتان، گردو، مواد غذايي حاوي کلسيم، داروها يا مواد غذايي غني شده با کلسيم، آنتياسيدها و محصولات منيزيم که ممکن است حاوي کلسيم باشند، رژيم هاي سرشار از آهن و مصرف بخصوص مکملهاي آهن و مولتيويتامينهاي حاوي آهن، کاهش مي يابد. همچنين بهتر است دارو با آب فراوان استفاده شود، زيرا بعضي از نوشيدنيهاي حاوي کافئين مانند نسکافه و برخي آبميوهها مانند گريپفروت (سبب تغيير اندک در هورمونهاي تيروئيدي ميشود ولي مصرف مداوم آن باعث تغييرات قابلتوجهي درسطح هورمونهاي تيروئيدي ميشود) سبب کاهش جذب دارو ميشوند.
براي جلوگيري از تداخل اثر اين غذاها يا فرآوردهها ، بايد آنها را چند ساعت پيش يا پس از خوردن داروي تيروئيد مصرف نمود.
جهت فراموش نشدن دارو و عدم تداخل با ساير داروها و احتمالاً غذاها ، خوردن قرص لووتيروکسين صبح ناشتا و ?? الي ?? دقيقه قبل از صبحانه و با مقدار زيادي آب توصيه مي شود. توصيه مهم در مصرف لووتيروکسين اين است که است که دوز مصرفي هر روز سر يک ساعت معين استفاده شود.
در کل تداخلات در صورتي اتفاق ميافتد که لووتيروکسين همزمان يا در فاصلهي زماني نزديک به ماده غذايي ذکر شده مصرف شود. بهتر است داروهاي تيروئيدي با معده خالي و يا حداقل ? الي ? ساعت قبل از غذا استفاده شود. در صورت تمايل و يا تجويز مصرف دارو در شب، حتماً ? ساعت از خوردن شام گذشته باشد.
اولين نشانه هاي بهبودي ، معمولا چند هفته بعد از شروع مصرف لووتيروکسين آغاز مي شود . با بروز علائم بهبودي، مصرف دارو نبايستي قطع گردد . ممکن است نياز باشد تا آخر عمر از لووتيروکسين استفاده شود.
ونريزي ريه، پوکي استخوان، هرگونه مشکل در غده هيپوفيز و انجام پرتودرماني بايستي قبل از تجويز داروي لووتيروکسين به پزشک اطلاع داده شود.
در صورتي که مصرف يک وعده از داروي لووتيروکسين فراموش گردد ، به محض يادآوري دارو مصرف شود اما اگر به زمان مصرف بعدي نزديک است ، از مصرف دوز فراموش شده اجتناب گردد.
لووتيروکسين در بارداري و شيردهي:
در صورت بارداري همزمان با مصرف لووتيروکسين ، قبل از هرگونه اقدامي بايستي پزشک را در جريان گذاشت . مصرف دارو نبايستي بدون مشورت با پزشک قطع گردد . سطح پايين هورمون لووتيروکسين و مشکلات تيروئيد مي تواند براي مادر و جنين بسيار خطرناک باشد و ممکن است پزشک تصميم بگيرد ، ميزان مصرف دارو را تغيير دهد .لووتيروکسين از طريق شير مادر به بدن نوزاد منتقل مي شود . به نظر نمي رسد که لووتيروکسين براي نوزاد مضر باشد ولي در هر صورت بايد با پزشک مشورت شود .
در صورتي که کودک از لووتيروکسين استفاده ميکند ، هرگونه تغيير وزن کودک بايستي به اطلاع پزشک رسانيده شود. دوز مصرف لووتيروکسين در کودکان بر اساس وزن کودک تعيين مي شود .
عوارض مصرف لووتيروکسين
لووتيروکسين مانند ساير داروها مي تواند عوارض جانبي به همراه داشته باشد . ممکن است هيچ کدام از اين عوارض را بيمار تجربه نکند و يا چندين مورد به صورت همزمان مشاهده شود . در صورت مشاهده هرگونه علائمي از آلرژي لووتيروکسين سريعا بايستي با اورژانس تماس گرفت . نشانه هاي حساسيت به لووتيروکسين مي تواند شامل اين موارد باشد : خارش و قرمز شدن چشم ، خشکي دهان و گلو ، تورم زبان و لب ، آبريزش بيني ، زکام ، تنگي نفس ، خارش پوست و …
ساير عوارض جانبي احتمالي مصرف لووتيروکسين عبارتنداز : افزايش ضربان قلب ، درد قفسه سينه ، تنگي نفس ، تب ، گرگرفتگي ، عرق کردن، احساس سرما و لرز، ضعف ، خستگي غيرمعمول ، بي خوابي، عصبي شدن و عصبانيت شديد، تغيير و يا تاخير در پريود و قاعدگي، اسهال ، استفراغ ، حالت تهوع ،شکم درد، افزايش اشتها افزايش وزن ، چاقي، ريزش مو ،گرفتگي عضلات، درد فک ، گردن، شانه و کتف، ، مشکل بلع غذا و آب، تورم چشم ها، صورت، لب ها، گلو يا زبان، افسردگي ، نداشتن اعتماد ، توهم ، سريع احساساتي شدن و گريه .
تداخلات دارويي لووتيروکسين
لووتيروکسين با داروهاي زيادي تداخل دارد . برخي از اين تداخلات ممکن است با تغيير زمان مصرف داروها ، رفع شوند. براي اين منظور لازم است مشورت با پزشک صورت گيرد و در زمان تجويز دارو ، تمام داروهايي که بيمار در حال مصرف کردن آنهاست به پزشک گزارش داده شود . مکمل ها ، مولتي ويتامين ها و داروهاي گياهي و سنتي نيز مي توانند با لووتيروکسين تداخل ايجاد کنند .
در صورتي که داروهاي زير مصرف مي شوند بايد حداقل بين مصرف با لووتيروکسين 4 ساعت فاصله داشته باشند : کربنات کلسيم ، مکمل کلسيم و …کلستيرامين، کلستيپول، ترکيبات آهن ، سوکرالفيت، پلي استايرن سولفونات سديم ، کاهش دهنده هاي اسيد معده، اسموپرازول، لانزوپرازول، امپرازول و... ، آنتي اسيدها حاوي آلومينيوم يا منيزيم، سيپروفلوکساسين، لووفلوکساسين، افلوکساسين و ساير داروهاي اين گروه، داروهاي ضد انعقادي مانند وارفارين ،کاربامازپين ، فنوباربيتال ، فني توئين ، پريميدون، ريفامپين ، استروژن و ضدبارداري هاي خوراکي ، ضدافسردگي (مثل فلوکستين يا آمي ترپتيلين)، داروهاي ضداضطراب، داروهاي درمان سرطان، آسپرين، مسدود کننده هاي بتا مثل آتنولول، متوپرولول و پروپرانولول، ديگوکسين، انسولين و داروهاي خوراکي درمان ديابت، مکمل هاي آهن، متادون، ، استروئيدها مانند پردنيزولون و دگزامتازون، تئوفيلين و حتي ويتامين ها.
v. نبايد از لووتيروکسين براي کاهش وزن در افراد با کارکرد طبيعي تيروئيد استفاده شود. چنين اقدامي مي تواند عوارض بسيار خطرناکي به همراه داشته باشد.
v. لووتيروکسين ممکن است موجب ريزش مو به ويژه در کودکان و خصوصا در ماه اول درمان گردد، اين عارضه معمولا موقتي مي باشد.
دکتر مهري محمدي داروساز – سميه علي پورکارشناس تغذيه
: