به گزارش مفدا، در روزهاي اخير دوباره موضوع معيشت و رفاه، فشار کاري و دغدغه‌هاي دستياران مطرح شده است و دستياران پزشکي در واکنش به اين موضوع با اعلام انصراف واکنش نشان داده‌اند.

دستياران پزشکي بخش عمده‌اي از زندگي خود را در محيط‌هاي دانشگاهي و بيمارستاني و درماني سپري مي‌کنند و در يک سال اخير با توجه به تشديد شرايط بيماري و اپيدمي در کشور، اين گروه بار سنگيني از کارهاي درماني را برعهده داشته‌اند.

بسياري از دستياران پزشکي (رزيدنت‌ها) در پيک اين بيماري و در شرايط سخت‏ در قالب کشيک‌هاي طولاني بر بالين بيماران حاضر شدند و سختي‌هاي زيادي کشيدند اما پرداختي‌هاي که براي آنها در نظر گرفته مي‌شود، ناچيز و جوابگوي معيشت آنها نيست.

همچنين در حدود دو سال گذشته انصراف‌هاي دسته جمعي دستياران در اعتراض به شرايط حاکم آموزشي و... که ناشي از فشارهاي اقتصادي و اجتماعي بر روي آنها است، موجب شده دوباره اين موضوع و اهميت تبديل وضعيت آنها به شغل را مطرح کرده است.

طرح موضوع تبديل دوره دستياري به شغل به عنوان يکي از راه حل هاي مشکلات دستياران

دکتر علي سلحشور دبير کارگروه درمان شوراهاي صنفي دستياران و دانشجويان دکتري تخصصي و دبير شوراي صنفي دستياران و دانشجويان دکتري تخصصي دانشگاه علوم پزشکي مازندران  درباره جزئيات مسائل و مشکلات دستياران گفت: موضوعات و مشکلات دستياران پزشکي سال‌ها است که وجود داشته اما از سال گذشته و پس از رسانه‌اي شدن موضوع چند مورد خودکشي در ميان دستياران اين مسائل شدت گرفت و برخي نمايندگان مجلس از وزارت بهداشت توضيح خواستند و موضوع تبديل دوره دستياري به شغل به عنوان يکي از راه حل‌ها مطرح شد.

وي افزود: پيش از اين هم دوره دستياري سختي و ايرادات بسياري داشته است و دستياران هم به آن اعتراض داشتند اما به دليل اينکه آينده مثبتي از لحاظ درآمد اقتصادي و جايگاه شغلي براي خود مي‌ديدند سختي‌ها را تحمل مي‌کردند. اما از سال‌هاي ?? و ?? به اين سو، تغييري در نوع پرداخت به پزشکان متخصص صورت گرفت و اين افق کم رنگ و اعتراضات بيشتر شد. ضمن اينکه مشکلات اقتصادي کل کشور هم به اين مشکلات دامن زد.

سلحشور يادآور شد: واقعيت اين است که دوره دستياري در نظام آموزش پزشکي ايران دوره دانشجويي محسوب مي‌شود و از همين رو به دانشجو کمک هزينه تحصيلي داده مي‌شود. همين مساله باعث مي‌شود هيچ همخواني ميان کمک هزينه تحصيلي و هزينه‌هاي زندگي يک دستيار پزشکي وجود نداشته باشد.

وي گفت: بر اساس قانون ساليانه ?? درصد به مبلغ کمک هزينه تحصيلي دستياران اضافه مي‌شود. تا مهرماه سال ???? يک دستيار پزشکي سال چهارم و متاهل مبلغ ? ميليون و ??? هزار تومان دريافت مي کرده است که با افزايش ?? درصدي حدود ? ميليون و ??? هزار تومان دريافت مي‌کند. نکته جالب توجه در اينجا اين است که همين ?? درصد افزايش نيز بر روي کل کمک هزينه صورت نمي‌گيرد و ?? درصد بر روي بيس مبلغ کمک هزينه دستيار پزشکي مجرد اعمال مي‌شود.

کمک هزينه دستياري کفاف کرايه خانه را به ويژه در شهرهاي بزرگ نمي‌دهد

دبير کارگروه درمان شوراهاي صنفي دستياران و دانشجويان دکتري تخصصي افزود: نکته مهم در وضعيت رفاهي و معيشتي اين است که پيش از اين امکان زندگي با اين کمک هزينه در کنار کمک خانواده‌ها بود اما اکنون اين دريافتي کفاف حتي کرايه خانه را به ويژه در شهرهاي بزرگ نمي‌دهد. در مقابل دانشگاه‌هاي علوم پزشکي به دستياران پزشکي و دانشجويان دکتري تخصصي خوابگاه نمي‌دهند و اين مسئله مشکلات دستياران را در شهرهاي بزرگ بيشتر مي‌کند.

وي گفت: در وزارت بهداشت قوانين کافي در زمينه پرداخت کارانه و کمک هزينه به دستياران وجود دارد اما متاسفانه قوانين به درستي اجرا نمي‌شود. قوانيني وجود دارد که مرکز درماني و آموزشي و يا بيمارستان و يا دانشگاه مي‌تواند درصدي از کارانه و يا درصدي از حق العمل جراح را به دستيار جراح اختصاص دهد اما هيچکدام از اين درصدها داده نمي‌شود و قوانين اجرا نمي‌شود. در حالي که ممکن است بخش عمده‌اي از مشکلات معيشتي با همين قوانين قابل حل باشد.

شرايط ساعت کاري براي دستياران پزشکي بر اساس قوانين وزارت بهداشت اجرا نمي‌شود

سلحشور يکي ديگر از مشکلات دوره دستياري را طاقت فرسا بودن ساعات کاري برشمرد و افزود: شرايط ساعت کاري براي دستياران پزشکي بر اساس قوانين وزارت بهداشت اجرا نمي‌شود. با وجود اينکه از دو سال پيش يک آيين نامه‌اي براي ساعت کاري و شيفت کاري تهيه شد که بر اساس سال تحصيلي هر دستيار چقدر در هفته بايد کشيک باشد اما وجود کلمه حداکثر در آن آيين نامه موجب شد دانشگاه‌ها بگويند بر اساس آيين نامه هر دستيار پزشکي بايد حداکثر ?? کشيک داشته باشد.

وي افزود: اما اين موضوع در بسياري از دانشگاه‌ها براي دستيار سال يک رعايت نمي‌شود. در اغلب موارد دستياران رشته‌هاي جراحي از ? صبح تا ساعت ? بعد از ظهر روز بعد در بهترين حالت ?? ساعت در بيمارستان هستند و در اين مدت تمام وقت به بيماران رسيدگي مي‌کنند.

دبير شوراي صنفي دستياران و دانشجويان دکتري تخصصي دانشگاه علوم پزشکي مازندران خاطرنشان کرد: ضمن اينکه دستياري که اين همه ساعت در بيمارستان حضور دارد از حداقل امکانات براي استراحت چند دقيقه‌اي هم محروم است. شکل و شمايل پاويون‌ها از نظر امکانات و پاکيزگي تا اندازه‌اي بد و غيرقابل تحمل است که هيچکس حاضر به استراحت در آنجا نيست. اين سوال پيش مي‌آيد که چرا دستياران به اين مشکل اعتراض نمي‌کنند که بايد گفت زيرا اينقدر دستياران درگير مريض‌ها هستند که فرصتي براي اعتراض وجود ندارد.

وي گفت: ما در شوراي صنفي دستياران پزشکي پيش نويس استانداردسازي پاويون‌هاي بيمارستان‌ها را تهيه کرده‌ايم که مراحل پاياني خود را مي‌گذراند.

تعارض منافع در گروه پزشکي از دلايل عدم تبديل وضعيت دوره دستياري پزشکي

سلحشور اجرايي نشدن کوريکولوم آموزشي دوره دستياري و اختيارات بيش از اندازه مديران گروه‌هاي آموزشي را از مشکلات سد راه تبديل وضعيت دوره دستياري به شغل برشمرد و گفت: از دلايل عدم تبديل وضعيت دوره دستياري پزشکي تعارض منافع در گروه پزشکي است. در قوانين آموزشي اختيارات بي حد و مرزي به گروه آموزشي داده شده تا حدي که مدير گروه مي‌تواند در زمينه چرخش کشيک‌هاي کاري، مرخصي و غيره خلاف مصوبات آموزشي هم عمل کند. ضمن اينکه برخي از کوريکولوم ها سال هاست که بازنگري نشده‌اند.

وي افزود: دستياران پزشکي تمام وقت هستند و حق کار کردن در جاي ديگري ندارند. در واقع يک تناقض وجود دارد که اگر فرد دانشجو است چرا تمام وقت است و اگر تمام وقت کار مي‌کند چرا براي فرد شغل محسوب نمي‌شود. اگر فرد تمام وقت نبود مي‌توانست به عنوان يک پزشکي عمومي هم جاي ديگري کار کند و وضعيت اقتصادي خود را بهبود ببخشد.

وي درباره بيمه دستياران پزشکي و مشکلات بر سر راه بيمه‌هاي مرتبط با اين گروه گفت: از ابتداي سال اعلام کردند دستياران مي‌توانند بيمه شوند اما همين موضوع هم با چالش‌هايي همراه بود. ابتدا براي درمان بيمه سلامت مطرح شد ولي مورد استقبال قرار نگرفت زيرا بيمه سلامت با بسياري مراکز طرف قرارداد نيست. پيشنهاد شده است که قرارداد بيمه درمان هم با بيمه تامين اجتماعي منعقد شود که هنوز اجرايي نشده است.

دبير شوراي صنفي دستياران و دانشجويان دکتري تخصصي دانشگاه علوم پزشکي مازندران افزود: ضمن اينکه از ابتداي امسال موضوع سابقه کار با بيمه تامين اجتماعي آغاز شده است. بيمه مسئوليت هم دستياران از سال‌ها پيش هر فردي به طور جداگانه نسبت به اين موضوع اقدام مي‌کرد اما نکته اينجاست که تمامي هزينه‌هاي بيمه‌اي برعهده دستياران است و چون دستيار دانشجو محسوب مي‌شود بنابراين هزينه‌ها را خود فرد تقبل مي‌کند.

وي خاطرنشان کرد: ما در شوراي صنفي پيشنهاد داده‌ايم که ثبت نام بيمه چه بيمه درمان، چه بيمه مسئوليت و چه وام‌ها و تسهيلات دستياران همگي در زمان ثبت نام دستياران در دانشگاه انجام شود و فرد اگر قرار است ضمانتي ارائه کند همه را در يک زمان ارائه کند.

با تبديل وضعيت دوره دستياري به شغل مشکلات سامان پيدا کند

سلحشور يادآور شد: اميد مي‌رود که با تبديل وضعيت دوره دستياري به شغل مشکلاتي از جمله ساعات کاري، بيمه، پرداخت‌ها و کمک هزينه‌ها سامان پيدا کند زيرا مدرک اصلي فرد دستيار، پزشکي عمومي است و مي‌تواند به اندازه يک پزشک عمومي دريافتي داشته باشد.

وي تاکيد کرد: هر چه زودتر بايد در وزارت بهداشت کارگروه مشترکي براي اين موضوع تشکيل شود اما نکته مهم اين است که هنوز کارگروهي تشکيل نشده است و کسي نمي‌داند که ترکيب اين کارگروه چگونه است و قرار است چه زماني تشکيل شود و چه مشکلاتي در آن مطرح شود.

دبير کارگروه درمان شوراهاي صنفي دستياران و دانشجويان دکتري تخصصي افزود: مشکلات دستياران پزشکي نبايد با موضوعات حقوق و مزاياي پزشکان که در رسانه‌ها مطرح مي‌شود مخلوط شود زيرا بار اصلي درمان در بيمارستان‌ها برعهده دستياران پزشکي است و با اين وجود از کمترين ميزان حق الزحمه و مسائل رفاهي برخوردارند. اين مشکلات بايد در فضاي وزارت بهداشت مورد رسيدگي قرار گيرد زيرا هر لحظه نااميدي نيروي انساني گروه پزشکي، مهاجرت در اين گروه را تقويت مي‌کند.

واکنش وزارت بهداشت به مشکلات دستياران پزشکي

اما وزارت بهداشت نيز به تازگي به اين موضوع واکنش نشان داده است و علاوه بر معاون آموزشي، مديرکل بازرسي وزارت بهداشت نيز از دستور وزير بهداشت براي رسيدگي به اين موضوع خبر داده است.

دکتر عليرضا رحيم نيا مديرکل دفتر بازرسي، ارزيابي عملکرد و پاسخگويي به شکايات وزارت بهداشت گفته است يکي از اصلي ترين دغدغه‌هاي وزير بهداشت، حل مشکلات دستياران تخصصي بوده است و دکتر عين اللهي براي حل مشکلات دستياران تخصصي، دستورات مهمي صادر کرده که در حال انجام اما اندکي زمان بر است.

وي اضافه کرده است: از مهمترين دستورات وزير بهداشت براي حل مشکلات دستياران مربوط به تعهدنامه، بيمه مسئوليت، افزايش دستمزد و مشکلات کار و کشيک‌ها بوده که در حال انجام است و به محض به نتيجه رسيدن، به اطلاع خواهيد رسيد.

کابوس دستياري در کشور روزي پايان مي‌يابد

در همين زمينه دکتر ابوالفضل باقري فرد معاون آموزشي و دبير شوراي آموزش پزشکي و تخصصي وزارت بهداشت نيز اصلاح ساختار دستياري، افزايش کيفيت آموزش و تقويت معيشت اين عزيزان از طريق منابع مالي پايدار را يکي از اولويت‌هاي وزارت بهداشت برشمرده است.

وي با بيان اينکه در دولت جديد يکي از اولويت‌هاي مهم و ضروري وزير بهداشت و معاونت آموزشي، اصلاح ساختار دستياري، افزايش کيفيت آموزش و تقويت معيشت آنها از طريق منابع مالي پايدار است، يادآور شده است: در اين مسير، تبديل دستياري به شغل در دستور کار اين معاونت قرار گرفته است تا با استفاده از تمام ظرفيت کشور، اين عزيزان از حداقل حقوق و مزاياي يک پزشک عمومي بهره مند شوند.

وي در ادامه تاکيد کرده است بايد کابوس دستياري در کشورمان روزي پايان يافته و به جاي آن، فضايي آرام، اميدبخش و سرشار از انگيزه براي يادگيري و خدمت به بيماران جايگزين شود. همچنين کاهش استرس‌هاي بي مبنا و دريافت کارانه مناسب با تغيير برخي آيين نامه‌هاي ناعادلانه، از جمله فعاليت‌هايي است که در حال انجام است.

به گزارش مهر، به نظر مي‌رسد تا زمان تشکيل کارگروه مشترکي از سوي وزارت بهداشت براي رسيدگي به ابعاد چندگانه اين موضوع اعم از حقوقي، درمان، آموزشي و دانشجويي و دعوت از نمايندگان دستياران و ذينفعان، بايد در انتظار حل مشکل دستياران پزشکي باقي ماند.