حضرت فاطمه زهرا(س) در 20 جمادي الثاني سال پنجم بعثت، خانه حضرت محمد(ص) و حضرت خديجه(س) را با قدم هاي مبارک خويش نورباران کرد. ايشان در آغوش پرمهر مادري چون حضرت خديجه(س) و در محضر پربرکت پدر بزرگوار خويش حضرت محمد(ص) از چشمه دانش معنوي بهره مند شد.
يگانه گوهر هستي که پروردگار جهانيان بشارت ميلاد ايشان را در سوره کوثر داده بود چنانچه در وصف جايگاه و مقام زهراي مرضيه(س) مي فرمايد: «ما به تو کوثر را عطا کرديم، پس به شکرانه آن نماز به جاي آور و قرباني کن. همانا نسل دشمن تو بريده خواهد ماند.»
خاتم الانبياء(ص) به دليل آن که خداوند به ايشان و فرزندانشان محبت دارند و آنها را از آتش جهنم دور ساخته است، نام فاطمه را براي اين بانوي بزرگ برگزيدند.
از ديگر نام هاي حضرت فاطمه(س) مي توان به زهرا، صديقه، طاهره، مبارکه، بتول، راضيه، مرضيه، محدثه، صديقه کبراء، حوراء و عذراء اشاره کرد. ام الفضائل، ام العلوم، ام الکتاب، الم الخيره و ام الاسماء، ام الحسن، ام الحسين، ام المحسن، ام الائمه و ام ابيهاء از کنيه هاي ايشان به شمار مي روند.
حضرت زهرا(س) در خانواده اي داراي مکتبي الهي رشد و پرورش يافت و با نيکوترين خصلت ها و صفت هاي انساني آشنا و شايسته آن شد تا الگويي ارزشمند در تمام تاريخ براي زنان و بانوان عالم باشد.
حضرت صديقه کبرا(س) با آغاز رسالت خاتم الانبياء(ص) همواره مونسي دلسوز در کنار پدر بود و هنگامه اي که پيامبر از اذيت و آزارهاي دشمنان و مشرکان دل آزرده مي شدند، از ايشان دلجويي مي کرد، به گونه اي که پيامبر اکرم(ص) اين بانوي بزرگ را «ام ابيهاء» ناميدند. اين کلمه علاوه بر معناي مادر پدر به معني اصل و مظهر نبوت و ولايت نيز است.
ويژگي هاي بي نظير حضرت زهرا(س) سبب شد تا خواستگاران بي شماري از نامداران و ثروتمندان مکه، براي ازدواج با ايشان پيشقدم شوند که همگي با پاسخ منفي پيامبر اکرم(ص) رو به رو شدند، اما پس از مطرح شدن تقاضاي خواستگاري از طرف حضرت علي(ع)، با فرمان خداوند، حضرت محمد(ص) رضايت خويش را اعلام کردند و بدين ترتيب در يکم ذي الحجه دوم هجري، در پيوندي آسماني حضرت علي(ع) و حضرت فاطمه(س) به عقد يکديگر درآمدند که ثمره اين پيوند مبارک چهار فرزند به نام هاي امام حسن(ع)، امام حسين(ع)،حضرت زينب(س) و ام کلثوم(س) بود.
اين بانوي آب و آيينه که الگو و اسوه پارسايي برشمرده مي شود، همواره همسري شايسته و غمخوار براي اميرالمومنين(ع) به شمار مي رفت و در تمام دوران سخت، لحظه اي ايشان را تنها نمي گذاشت و در مقام مادري نيز تمامي تلاش خود را به کار بست تا فرزندان خويش را با آموزه هاي روح بخش اسلام آشنا سازد و درس صبر و استقامت را به آنان بياموزد تا براي آينده اي پرفراز و نشيب آماده شوند، حماسه سازان قيام کربلا، شاگردان مکتب زهراي مرضيه(س) بودند که شجاعت و فداکاري در راه اسلام را از مادر فراگرفتند.
با رحلت جانکاه حضرت محمد(ص) آخرين پيام آور حق؛ غم اين جدايي حضرت زهرا(س) را بيش از پيش بيقرار ساخت و علاوه بر آن اذيت و آزار نيز بر اندوه ايشان مي افزود. کوثر نبي(س) با وجود شرايط بسيار دشوار هرگز در دفاع از مقام ولايت از هيچ کوششي فروگذار نکرد و براي جلوگيري از انحراف در حقانيت و شريعت اسلام به روشنگري و آگاهي سازي امت پيامبر اکرم(ص) پرداخت.
ديري نپاييد که دشمنان و بدخواهان اهل بيت(ع)، روشنگري هاي اين بانوي فرهيخته را در نشر و گسترش رسالت پدر برنتافتند و به فاصله اندکي پس از وفات پيامبر اکرم(ص)، با هجوم به منزل حضرت مرضيه(س)، وجود پاک وي را مجروح ساختند و سرانجام اين بانوي بزرگوار به مقام والاي شهادت نايل آمد و امام علي(ع) پيکر پاک او را به صورت پنهاني در مکاني نامعلوم به خاک سپرد.
روز ولادت حضرت فاطمه(س) به فرمان امام خميني(ره) بنيانگذار جمهوري اسلامي به عنوان، «روز مادر» نام گرفت که مي تواند بهترين فرصت براي آشنايي با روش زندگي آن حضرت و خاندان پيامبر اسلام(ص) و همچنين درک مفاهيم دين روشني بخش و هدايت گر اسلام باشد.
**پژوهشگر گروه اطلاع رساني ايرنا به مناسبت سالروز ميلاد حضرت فاطمه زهرا(س) با «فرزانه حکيم زاده» استاد و پژوهشگر حوزه علميه جامعه الزهرا قم به گفت و گو پرداخته است.
حکيم زاده در ارتباط با جايگاه حضرت زهرا(س) گفت: قرآن به عنوان بالاترين و برترين سند و منبع، بارها درباره مقام والاي اين بانوي بزرگ سخن گفته و در سوره ها و آيه هاي مختلف به اين موضوع پرداخته است، البته بيشتر عالمان شيعه و اهل سنت در اين باره که برخي از سوره هاي قرآن به طور مستقيم به حضرت زهرا(س) اشاره مي کند، توافق دارند. خداوند در آيه 33 سوره احزاب (آيه تطهير) بر عصمت اهل بيت(ع) تاکيد مي کند که حضرت مرضيه(س) جزو اين معصومان محسوب مي شود. بنابراين حضرت فاطمه(س) نيز مانند پيامبر(ص) و امامان(ع) معصوم به شمار مي رود و از هر گناه و اشتباهي در کلام، عمل و فکر مبرا است و به دليل دارا بودن موهبت عصمت؛ حجت و يکي از نمايندگان خدا در زمين دانسته مي شود بنابراين خداوند اطاعت از بزرگ بانوي اسلام را بر همگان واجب مي کند.
وي در ادامه سخنانش حضرت فاطمه(س) را به عنوان الگوي همگان معرفي کرد و افزود: امام حسن عسکري(ع) مي فرمايد: «ما ائمه معصومين حجت هاي خدا بر مردم در روي زمين هستيم و مادرمان فاطمه (س) حجت خدا بر ماست.» و در جاي ديگر فرمود: «فاطمه الگوي نيکويي براي من است.» به اين دليل که گوينده اين سخن، نيز معصوم است، بنابراين اين حديث بر عصمت و حجت بودن حضرت زهرا(س) دلالت مي کند. برپايه نظر محدثان و مفسران شيعه در آيه مباهله حضرت مرضيه(س) در شمار بزرگاني بود که پيامبر اکرم(ص) ايشان را براي مباهله آوردند، اين موضوع نيز نشان دهنده آن است که کوثر نبي(س) برترين جايگاه را نزد پروردگار و رسول خدا(ص) دارد. برپايه نظر مفسران «کوثر» و «هل اتي» نيز سوره هايي هستند که در توصيف مرتبه حضرت زهرا(س) نازل شده است. در سوره کوثر ايشان به عنوان کوثر خاتم الانبيا(ص) و منشا خير و برکت فراوان معرفي مي شود. در شان نزول سوره «هل اتي» مي گويند که خداوند به دليل ايثار و از خودگذشتگي حضرت فاطمه(س) به همراه امام علي(ع) و دو فرزندش در انفاق به گرسنگان، اين سوره را نازل کرده است.
پروردگار جهانيان در اين سوره در آيه هاي پنج تا 9 مي فرمايد: «ابرار (نيکان ) از جامي مي نوشند که با عطر خوشي آميخته است. از چشمه اي که بندگان خاص خدا از آن مي نوشند و از هر جا بخواهند آن را جاري مي سازند! آنها به نذر خود وفا مي کنند و از روزي که عذابش گسترده است مي ترسند و غذاي (خود) را با اينکه به آن علاقه (و نياز) دارند به مسکين و يتيم و اسير مي دهند و مي گويند ما شما را براي خدا اطعام مي کنيم و هيچ پاداش و تشکري از شما نمي خواهيم.»
پژوهشگر حوزه علميه جامعه الزهراي قم با اشاره به اين که پيامبر اکرم(ص) در گفتار، عمل و رفتار بارها محبت و علاقه خويشتن را نسبت به حضرت فاطمه(س) ابراز داشتند، اظهار داشت: حضرت محمد(ص) در سخناني در ارتباط با حضرت زهراي مرضيه(س) فرمودند: «فاطمه پاره تن من است»، «فاطمه سرور زنان دو عالم است»، «فاطمه ميوه دل من است» و يا در جاي ديگر فرموده اند: «هر آنچه که فاطمه را خشنود سازد مرا خشنود کرده و هر چه که او را بيازارد مرا آزرده است، خشنودي و غضب من همان خشنودي و غضب خداوند است.» اين حديث رسول خدا(ص) مشابه مفهوم آيه تطهير دانسته مي شود و هيچ انسان معمولي نمي تواند به چنين جايگاهي برسد.
خاتم الانبياء(ص) در رفتارهايشان نيز احترام و محبت ويژه اي را به حضرت زهرا(س) ابراز مي داشتند، براي نمونه به هنگامه مسافرت، با اين بانوي بزرگوار به عنوان آخرين فرد خداحافظي مي کردند و پس از بازگشت نخست به ديدار ايشان مي رفتند. پيامبر اکرم(ص)گاهي در برابر حضرت فاطمه(س) برمي خاستند و بر پيشاني او بوسه مي زدند و مي فرمودند: «وقتي فاطمه را مي بوسم، رايحه بهشت را استشمام مي کنم.»
حکيم زاده، آغاز نقش مسئوليت پذيري حضرت فاطمه(س) را پس از درگذشت حضرت خديجه(س) و ابوطالب که دو تن از حاميان رسول خدا(ص)بودند، دانست و بيان کرد: در سال دهم بعثت که اين دو بزرگوار دارفاني را وداع گفتند، دشمني ها و فشارهاي منافقان افزايش يافت و با وجود آن که حضرت زهرا(س) پنج سال بيشتر نداشت، به اين فهم و درک رسيده بود تا جاي خالي مادر را براي حضرت محمد(ص) پر کند و با محبت ها، توجه ها و دلداري هاي خويش، آرامش و تسلي خاطر پيامبر اکرم(ص) را فراهم آورد و به همين دليل لقب «ام ابيهاء» را از آن خود کرد.
استاد حوزه علميه جامعه الزهرا قم، با اشاره به نقش موثر حضرت فاطمه(س) پس از ازدواج، تصريح کرد: حضرت زهرا(س) به عنوان همسر امام علي(ع) که بزرگترين بازوي رسول خدا(ص) محسوب مي شد و تمام مسئوليت کمک و حمايت از حضرت محمد(ص) را بر عهده داشت، نقشي بي بديل را ايفا مي کرد و با پشتيباني و همدلي با همسر خود، تمام امور منزل و تربيت فرزندان را به تنهايي انجام مي داد و به اميرالمومنين(ع) که پرچم دار جنگ هاي رسول اکرم(ص) بود، مي فرمود: «من دوست دارم که مدافع اسلام و در برابر هجوم دش