به گزارش مفدا، پژوهش جديدي نشان مي‌دهد که يک ژن مي‌تواند خطر ابتلا به آلزايمر و کوويد-?? شديد را تحت تاثير قرار دهد.

پژوهشگران "کالج دانشگاهي لندن" (UCL) در اين پروژه دريافتند که يکي از انواع ژن "OAS?" مي‌تواند خطر ابتلا به آلزايمر را افزايش دهد. انواع اين ژن مي‌توانند احتمال ابتلا به پيامدهاي شديد کوويد-?? را نيز بالا ببرند.

يافته‌هاي اين پژوهش مي‌توانند راه را براي اهداف جديدي در توسعه دارو يا رديابي پيشروي هر دو بيماري هموار کنند و نشان مي‌دهند که درمان‌هاي توسعه يافته مي‌توانند براي هر دو بيماري مورد استفاده قرار بگيرند. همچنين اين يافته‌ها، مزاياي بالقوه‌اي براي ساير بيماري‌هاي عفوني و زوال عقل دارند.

اگرچه آلزايمر در درجه اول با تجمع آميلوئيد در مغز مشخص مي‌شود، اما التهاب گسترده‌اي نيز در مغز وجود دارد که اهميت سيستم ايمني را در آلزايمر نشان مي‌دهد. پژوهشگران دريافتند که برخي از تغييرات سيستم ايمني مي‌توانند هم در بيماري آلزايمر و هم در کوويد-?? رخ دهند.

به گفته پژوهشگران، تغييرات التهابي مي‌تواند در مغز بيماران مبتلا به کوويد-?? شديد وجود داشته باشد. آنها دريافته‌اند که ژن OAS? در واکنش به آلزايمر و کوويد-??، واکنش ايمني را افزايش مي‌دهد.

پژوهشگران در اين پروژه تلاش کردند تا براساس بررسي پيشين خود که شواهدي را در مورد مجموعه وسيعي از ژنوم‌هاي انساني ارائه داده است، ارتباط ميان ژن OAS? و بيماري آلزايمر را نشان دهند.

ژن OAS? در نوعي سلول ايمني موسوم به "ميکروگليا" (Microglia) بيان مي‌شود که ?? درصد همه سلول‌هاي موجود در مغز را تشکيل مي‌دهد. پژوهشگران با بررسي ارتباط اين ژن با آلزايمر، داده‌هاي ژنتيکي ???? نفر را که نيمي از آنها به بيماري آلزايمر مبتلا بودند، توالي‌يابي کردند. آنها دريافتند افرادي که نوع خاصي از ژن OAS? موسوم به "rs???????" را در خود دارند، بيشتر در معرض ابتلا به بيماري آلزايمر قرار مي‌گيرند و احتمال ابتلا به اين بيماري در آنها بين ?? تا ?? درصد افزايش مي‌يابد. نوع جديد شناسايي‌شده، متداول است؛ زيرا اين باور وجود دارد که بيش از نيمي از اروپايي‌ها حامل آن هستند و نسبت به ساير ژن‌ها، بيشتر بر خطر ابتلا به آلزايمر تاثير مي‌گذارد.

يافته‌هاي اين پژوهش، OAS? را به فهرستي از ژن‌هايي اضافه مي‌کند که در حال حاضر مشخص شده است بر خطر ابتلا به آلزايمر تأثير مي‌گذارند.

پژوهشگران در بررسي‌هاي خود دريافتند که انواع ژنتيکي افزايش دهنده خطر ابتلا به آلزايمر که با OAS? در ارتباط هستند، مي‌توانند خطر نياز به مراقبت‌هاي ويژه براي کوويد-?? را تا ?? درصد افزايش دهند.

پژوهشگران در بخشي از همين پژوهش دريافتند که اين ژن، ميزان انتشار پروتئين‌هاي التهابي توسط سلول‌هاي ايمني بدن را کنترل مي‌کند. بررسي‌ها نشان داد که سلول‌هاي ميکروگليا در جايي که بيان ژن ضعيف‌تر است، واکنش بالايي را نسبت به آسيب بافت نشان مي‌دهند و به بروز "طوفان سيتوکين" (Cytokine Storm) در بدن منجر مي‌شوند که حالت خودايمني را در پي دارد.

فعاليت OAS?، با افزايش سن تغيير مي‌کند؛ بنابراين شايد پژوهش‌ بيشتر در مورد شبکه ژنتيکي بتواند به درک دليل آسيب‌پذير بودن افراد مسن‌تر در برابر آلزايمر، کوويد-?? و بيماري‌هاي مرتبط کمک کند.

يافته‌هاي اين پژوهش نشان مي‌دهند که برخي افراد صرف نظر از سن آنها ممکن است مستعد ابتلا به بيماري آلزايمر و کوويد-?? شديد باشند، زيرا به نظر مي‌رسد که برخي از سلول‌هاي ايمني ما در هر دو بيماري، درگير مکانيسم مولکولي مشترکي مي‌شوند.

اگر پژوهشگران بتوانند در صورت مثبت بودن آزمايش کوويد-??، يک روش ساده براي بررسي اين گونه‌هاي ژنتيکي ابداع کنند، ممکن است بتوان تشخيص داد که چه کساني بيشتر به مراقبت‌هاي ويژه نياز دارند، اما براي رسيدن به اين قابليت بايد پژوهش بيشتري انجام شود. پژوهشگران اميدوارند که بررسي‌ها به توسعه يک آزمايش خون بينجامد که پيش از بروز مشکلات حافظه مشخص مي‌کند که آيا افراد، در معرض خطر ابتلا به آلزايمر هستند يا خير.

به گزارش ايسنا، همچنين آنها قصد دارند به بررسي خود در مورد نحوه فعال شدن اين شبکه ايمني در واکنش به بيماري‌هايي مانند کوويد-?? ادامه دهند تا آثار دائمي بيماري و آسيب‌پذيري نسبت به آن را مشخص کنند.

اين پژوهش در مجله "Brain" به چاپ رسيد.