هشدار در خصوص مصرف بي رويه داروهاي کورتيکواستروئيد
مطالب آموزشي لازم در خصوص عوارض مصرف بي رويه داروهاي کورتيکواستروئيد توسط معاونت غذا و داروي دانشگاه ارائه شد.
261323.mp3
هشدار در خصوص مصرف بي رويه داروهاي کورتيکواستروئيد
به گزارش روابط عمومي دانشگاه: با توجه به مصرف بي رويه داروهاي کورتيکواستروئيد در جامعه و لزوم تجويز اين دسته از داروها تنها با تشخيص و تحت نظر پزشک ، مطالب زير با هدف اطلاع رساني دارويي و ارتقاء سطح آموزش مردم ارائه مي شود.
• داروهاي کورتيکواستروئيد( کورتون ها) ، شبيه به هورمون هاي طبيعي بدن که از غده فوق کليه ترشح مي شوند عمل مي کنند. لذا با مصرف خودسرانه اين داروها و بدون نظارت پزشک ، مقادير آنها از مقدار طبيعي موجود در بدن، بالاتر ميرود و منجر به بروز عوارض ناخواسته و جدي خواهد شد.
•
• 3 دليل عمده تجويز کورتون ها:
1- اثرات ضد التهابي مانند آسم و انواع آلرژي ها
2- سرکوب سيستم ايمني در بيماري هاي التهابي مانند کنترل التهاب مفاصل در لوپوس، آرتريت روماتوئيد
3- درمان جايگزين: هنگامي که به علت شرايط و بيماري هاي خاص،برخي هورمونها در بدن توليد نمي شوند.
• داروهاي کورتيکواستروئيد مانند بتامتازون، دگزامتازون، پردنيزولون و... در فرم هاي خوراکي، افشانه استنشاقي، قطره بيني و چشمي، کرم و پماد موضعي و فرم تزريقي موجود مي باشند.
• کورتيکواستروئيدها با دفع پتاسيم و جذب سديم موجب تورم شده و باعث بالا رفتن فشار خون در افراد مستعد و بروز مشکلات قلبي عروقي مي شود. مصرف نمک در اين بيماران اين عارضه را تشديد مي کند.
• عوارض جانبي کورتيکواستروئيد ها شامل: افزايش فشار خون و احتباس آب و نمک، کاتاراکت(آب مرواريد)، افزايش احتمال ابتلا به عفونتها، ديابت، پوکي و شکستگي استخوان، نازک شدن پوست و کند شدن روند بهبود زخم ها و...
• از عوارض ديگر کورتونها افزايش ميزان چربي است. اين حالت همراه با تورم بدن، باعث پف کردن و گرد شدن صورت فرد شده و علامتي به نام صورت ماه ( Moon Face ) ايجاد مي کند.
• با استفاده از افشانه هاي استنشاقي کورتيکواستروئيد ها، در صورت عدم آبکشي دهان، ميتواند منجر به نوعي عفونت قارچي بنام برفک در ناحيه دهان شود.
• افرادي که داروهاي کورتون را براي بيشتر از دو تا سه ماه مصرف ميکنند، جهت جلوگيري از پوکي استخوان بايد تحت نطر پزشک مکمل کلسيم و ويتامين D دريافت کرده و تراکم استخوان ارزيابي شود.
• در صورت نياز به کاهش دوز خوراکي يا قطع کورتون ها، حتما با پزشک خود مشورت کنيد، چراکه قطع ناگهاني منجر به عوارضي مانند تب، درد عضلاني، سبکي سر ، درد مفاصل و بدنبال بهم ريختگي هورمونهاي غده فوق کليه مي شود.
•
• مصرف آمپول دگزامتازون براي رفع علائم سرماخوردگي، غيرمنطقي است و ميتواند با تضعيف سيستم ايمني بدن، زمينه را براي تشديد حالات عفوني فراهم کرده و طول مدت بيماري را افزايش دهد.
• مصرف بي رويه و نابجاي آمپول دگزامتازون سبب تجمع چربي در نواحي خاص نظير پشت گردن، افزايش فشار خون و افزايش موهاي زائد در نواحي مختلف بدن مانند صورت بويژه در خانم ها که عارضه اي نامطلوب است، مي شود.
• از عوارض زياد استفاده از کورتون ها از جمله دگزامتازون ايجاد اشتها ، گرد شدن و پف کردن صورت ، تورم تدريجي در بدن و افزايش ميزان چربي است . بيمار احساس مي کند که چاق و قوي بنيه شده ، اما حقيقت اين است که باعث تحليل رفتن عضلات و پوکي استخوان شده است.
• عوارض داروهاي کورتيکواستروئيد به ميزان و مدت مصرف آنها بستگي دارد. هر چه مقدار و مدت درمان بيشتر باشد عوارض آن بيشتر خواهد بود. اين داروها را صرفاً تحت نظر پزشک مصرف نماييد.
• تزريق خودسرانه حتي يک آمپول کورتون دار براي کاهش علائم آلرژي فصلي ، مي تواند عوارض جبران ناپذيري داشته باشد.
: