مصاحبه با دکتر سيدوحيد شريعت رئيس دانشکده علوم رفتاري و سلامت روان در آغاز هفته سلامت روان
مصاحبه با دکتر سيدوحيد شريعت رئيس دانشکده علوم رفتاري و سلامت روان در آغاز هفته سلامت روان
261938.mp3
مصاحبه با دکتر سيدوحيد شريعت رئيس دانشکده علوم رفتاري و سلامت روان در آغاز هفته سلامت روان
روابط عمومي دانشکده علوم رفتاري و سلامت روان- انستيتو روانپزشکي تهران، در آغاز هفته سلامت روان، گفتگويي با دکتر سيدوحيد شريعت رئيس دانشکده علوم رفتاري و سلامت روان انجام داده است، ايشان روانپزشک و عضو هيئت علمي دانشگاه علوم پزشکي ايران هستند. متن اين گفتگو در زير آمده است:
لطفا بفرمائيد علت نام گذاري در دنيا و اختصاص يک هفته در ايران به عنوان "بهداشت روان" چيست؟
علت اين است که آگاهي عمومي نسبت به مسائل مرتبط با بهداشت روان افزايش يابد و فرصتي باشد تا اينکه آموزش هاي بيشتري در زمينه سلامت روان به عموم مردم و همچنين به مسئولين و سياستگذاران داده شود، و در نهايت باعث شود چه کساني که مي توانند نقش تاثيرگذار و مهمي در برنامه ريزي در زمينه هاي بهداشت روان داشته باشند و چه کساني که به عنوان مصرف کننده خدمات هستند، آگاهي بيشتري پيدا کنند و با افزايش آگاهي بتوانند سلامت روان را ارتقا دهند.
نامگذاري اين هفته به اين نام، بهانه اي است که بتوانيم توجه افراد را به سمت موضوعات مرتبط با بهداشت روان سوق دهيم.
همانگونه که مستحضريد امسال شعار انتخاب شده توسط سازمان جهاني بهداشت عبارت است از "سلامت روان در جهاني نابرابر" علت انتخاب اين شعار چيست؟
سازمان بهداشت جهاني هرسال يکي از موضوعات مهم و قابل توجه را به عنوان شعار روز انتخاب مي کند تا به آن موضوع بيشتر دقت شود.
امسال موضوع نابرابري يا ضرورت دسترسي همه افراد به خدمات سلامت روان را انتخاب کرده است. وقتي صحبت از نابرابري مي شود، منظور نابرابري در دسترسي به خدمات مختلف سلامت، به ويژه خدمات ضروري اوليه براي همه مردم در دنيا است.
ما مي دانيم ميزان درگيري مردم با اختلالات روانپزشکي درصد بالايي دارد و درصد قابل توجهي از مردم نيازمند اين خدمات پايه و اوليه هستند. سازمان بهداشت جهاني با اين شعار قصد داشته است که موضوع دسترسي خدمات را به مردم و مسئولين يادآوري کند و تأکيد داشته که براي گسترش دسترسي به خدمات بايد اقداماتي انجام شود.
با توجه به پاندمي کرونا در جهان و وجود افزايش هاي چند مرحله اي در ايران، وضعيت بهداشت روان جامعه را در دوره کرونا چگونه ارزيابي مي نمائيد.
در يکسال و نيم اخير که کرونا در دنيا شيوع پيدا کرده و در کشور ما هم پنج خيز را داشته است، به ويژه اين دو خيز اخير که تقريبا پشت سر هم بودند، از جهات مختلفي تاثيرات منفي و گسترده اي روي مردم گذاشته است.
از يک طرف خود استرس بيماري و احتمال مرگ و مير و ضرورت رعايت پروتکل ها و همچنين کاهش ارتباط افراد با يکديگر و کم شدن حمايت اجتماعي که مي توانستند از يکديگر دريافت کنند، کاهش ديد و بازديدها، مسافرت ها و از طرف ديگر مرگ و مير زيادي که در اين مدت اتفاق افتاد و سوگ هاي بدون آغوشي که وجود داشت و مردم ناچار بودند به تنهايي با سوگ خود کنار بيايند، آسيب هاي بسياري براي همه مردم بخصوص مردم دنيا فراهم کرد.
جنبه ديگر دوره کرونا، آسيب هاي اجتماعي اقتصادي بوده است، که در برخي کشورها دولت ها توانستند تاحدودي با ذخيره هاي ارزي خود اين آسيب ها را براي مردم جبران کنند که اين مهم در کشور ما عملا جبران نشده است و آنهايي که شاغل و استخدام دولتي نبودند، در زماني که کارشان تعطيل مي شد، هيچ مبلغ جبراني دريافت نکردند، و اين مواردي بود که در اين مدت فشار بيشتري به مردم آورده است و جمعيتي که از قبل هم آسيب ديده بودند و استرس هاي متعددي را حتي پيش از شيوع کرونا تحمل کرده را تحت فشار گذاشته است.
سال ???? که کرونا شيوع پيدا کرد، سالي بود که مردم استرس هاي فراواني را از قبل تحمل کرده بودند، از جمله سيل هاي متعدد در نقاط مختلف کشور، مساله ترور شهيد سليماني، سقوط هواپيما و همه اينها به شدت تاثير گذاشته بود و پس از آن با شيوع کرونا يک زنجيره اي از استرس براي مردم تکميل گرديد، بنابراين به نظر مي رسد که شرايط، شرايط مناسبي از لحاظ سلامت روان نيست و نياز است که اقدامات جدي در اين زمينه انجام شود.
به عنوان يک متخصص و همچنين يک مسئول در حوزه بهداشت روان انتظار شما از مسئولين کشور چيست؟
با توجه به نکاتي که ذکر شد و استرس ها و فشارهاي وارد شده به مردم که کيفيت زندگي افراد را تحت تاثير قرار داده است، مواردي که ضروري است مسئولين به آن توجه کنند در درجه اول شناخت مشکل و موضوع است. اينکه اين مساله را به عنوان يک معضل در نظر بگيرند و از نظر متخصصان براي بهبود شرايط استفاده کنند. منظور از متخصصان، تنها متخصصان سلامت روان نيستند، بلکه حل اين مشکل کاري است که نيازمند برنامه ريزي جمع بزرگي از متخصصان از جمله، جامعه شناسان، روانشناسان، اقتصاددانان، سياستمداران و جمع گسترده تري است تا شرايط حاکم بر کشور به سمت بهبودي بيشتري پيش برود.
در غير اينصورت هيچ نسخه ويژه اي براي ارتقاء وضعيت نشاط و سلامت رواني مردم وجود ندارد که بتوانيم آن را پيشنهاد کنيم و به راحتي بتوان عوارضي که طي اين سال ها اتفاق افتاده را به طرز معجزه آسايي برطرف کنيم.
شايد مهمترين اقدام، در اين زمينه کاهش آسيب باشد، به اين معني که درجه اول اقداماتي که منجر به بدترشدن شرايط مي شود را متوقف کنيم.
اين اقدامات اکثرا ناشي از تصميمات نادرستي است که در سطح مديريت گرفته مي شود و ممکن است هرکدام از آنها فشار و تنش را در گروه هايي از مردم بيشتر کند. به نوعي نياز است سختگيري هايي که خيلي از آنها قابل چشم پوشي است، توسط مسئولين کاهش يابد و گشايش هايي در زمينه هاي مختلف ايجاد کنند، که سليقه هاي مختلف مطرح شود و افراد دست کم بتوانند نظراتي که در رابطه با وضعيت موجود دارند را با خيالي آسوده مطرح نموده و تنگ نظري ها را کنار بگذارند.
نکته ديگر سرمايه گذاري در بحث سلامت روان است، که اين مهم بايد به شکل جدي چه به صورت ساختاري (در سطح وزارت بهداشت که جايگاه اداره سلامت رواني اجتماعي بايد ارتقاء يابد) و چه در بودجه انجام شود.
همنيطور مجلس بايد توجه ويژه اي به اين موضوع داشته باشد و بودجه مشخصي را براي سازمان هايي که خدمات اجتماعي و همينطور خدمات جامعه نگر سلامت روان را ارائه مي کنند، اختصاص دهد تا جمع زيادي از مردم بتوانند از اين خدمات بهره مند شوند و ميزان ناتواني و مشکلات ناشي از بيماري ها را کاهش دهند و همين طور مسائلي که مربوط به بازتواني يا توانبخشي بيماران يا کساني که دچار ناتواني هاي ناشي از اختلالات روانپزشکي شدند، به صورت مشاغل حمايت شده و خدمات جامعه نگر که در بالا اشاره شد مي تواند تاثير قابل توجهي در ارتقاء وضعيت سلامت رواني بيماران و خانواده هاي آنها داشته باشد.
:
